Nếu nói như kiểu tóm tắt của giới bonsai Việt Nam : Cổ , Kỳ , Mỹ
(mình cũng chỉ là nhớ ang áng như vậy, không chắc lắm) để cấu thành
một tác phẩm bonsai thì gần như mình hoàn toàn đồng ý.
Tuy rằng một số bạn (do ý thích ) thường đưa chữ kỳ ra đứng đầu
để chuyển thành ý nghĩa kỳ quái và coi như "quái" sẽ trùm lên hết
hai khía cạnh còn lại.
Mình thì quan niệm có hơi khác ở chữ Kỳ .
Với mình: kỳ là điểm đặc sắc của tác phẩm (interesting).
Đó là điểm để người thưởng thức có ấn tượng nhất với một tác phẩm.
Và mỗi tác phẩm cũng chỉ cần một điểm Kỳ là đủ.
Riêng về chữ
Mỹ, thì quả là khó nói. Mỗi người thích một kiểu đẹp.
Với cá nhân mình : đạt được điểm Mỹ thì cần vượt qua được hai điểm :
- không có một chi tiết nào ở toàn tác phẩm và khu vực trưng bày
(tức là bao gồm cả cây, chậu, mặt đất trồng, kệ , phông màn, phụ kiện,
ánh sáng....) gây "
xốn mắt","gai mắt" về mọi mặt(màu sắc, góc cạnh...).
-
cây toát được thần (chúng ta hay dùng cụm từ " tác phẩm có hồn") tức là
thể hiện rõ nét "cái cây trong khung cảnh thiên nhiên" : biến động theo mùa
(Xuân Hạ Thu Đông = chồi non, hoa , trái , lá đổi màu, cành khẳng khiu...).
chống chọi thiên nhiên, uốn theo thiên nhiên...
Thành thử hồi nào tới giờ, mỗi khi bàn chuyện nét đẹp bonsai là mình cứ hay
lấy chuyện thi Hoa hậu ra làm thí dụ so sánh. Như vấn đề Mỹ của cây, mình
thấy cũng chả khác lắm với việc giám khác đưa ra các số đo chuẩn của thí sinh
hoa hậu. Sau khi qua chuyện số đo, người ta thi về tài năng và cuối cùng là :
cái thần của thí sinh (tức là cách ứng xử ).
Riêng người Việt chúng ta còn một ý niệm khá đặc biệt về mỹ thuật: cái duyên.
Có cái duyên nổi nhưng cũng lắm cái duyên ngầm.
Như cây Thông trên đây, nếu là của mình , mình sẽ làm vài chuyện
để : thưa thớt vòm đỉnh, tỉa bớt lá...
Riêng cành thẳng đơ bên trái được cắt bỏ ( vì cành lộ vẻ non trẻ ở lớp
vỏ láng , thẳng đơ và tạo sự cân đối tĩnh ).
Mặt đất trồng sẽ cao lên chút , lộ một vài rễ. Chậu cạn hơn vài phân.
Tất cả như vậy, với mình , cũng chỉ là để vừa mắt , để tạo tính
tự nhiên của cây Thông đặc sắc. Tức là mới đạt tính tự nhiên .
Còn thiếu gì nữa ?
Còn thiếu chút duyên!
Cây già khú cũng cần chút duyên.
Với mình, mình rất thích chút duyên của cây Thông này ở mấy cành
rủ con con dưới mé trái. Nhỏ mà xinh là vậy đấy.
Cũng là giải bày vài ý kiến cá nhân tới các bạn yêu bonsai.
