PHẦN I - CHỤP XÓA PHÔNG
Tạo tác được một tác phẩm bonsai đẹp, muốn chia sẻ với mọi người hình ảnh của nó mà nhiều khi tấm hình chụp lại rất xấu bởi không có phông nền...Thêm phần, vì điều kiện kinh tế không cho phép bạn xài máy khủng, đa số anh em thường chỉ dùng loại du lịch hoặc dòng máy bán chuyên...
Rất nhiều bạn sau khi xem những tấm hình chụp với kỹ thuật xóa phông, thường tự hỏi, họ làm cách nào?!
Nay, mày mò trên internet, cộng với vốn tích lũy sau một thời gian cầm máy, tôi xin chia sẻ với các bạn một vài vấn đề xung quanh kỹ thuật xóa phông khi chụp hình.
Để có được một tấm hình có chủ thể nổi bật trên hậu cảnh chao mờ ta cần biết những yếu tố tác động tới khoảng nét của ảnh. Có 3 yếu tố chính ảnh hưởng tới việc xoá phông:
+ Khoảng cách
+ Tiêu cự
+ Độ mở ống kính
1- Khoảng cách:
Có một nguyên tắc như sau: Hậu cảnh càng xa vật, xoá phông càng tốt và ngược lại - khoảng cách (từ máy tới chủ thể) càng gần, xoá phông càng tốt. Nếu có thể, ta tiến sát vật hay chụp một phần vật, đây là yếu tố “xoá” tốt nhất.
2- Tiêu cự:
Định nghĩa tiêu cự là khoảng cách từ film (sensor) đến điểm giữa của ống kính.
Hiểu đơn giản thì với tiêu cự càng dài thì bạn càng chụp được những tấm hình ở xa và ngược lại. Đương nhiên, tiêu cự càng dài thì góc nhìn càng hẹp. Trên máy FX, tiêu cự 50 có góc nhìn tương đương với mắt người, nhỏ hơn 50 là góc rộng, lớn hơn 50 là tele. Các máy ảnh ghi Zoom quang 5x chẳng hạn tức là tỷ lệ giữ tiêu cực nhỏ nhất và lớn nhất là 5 lần chứ không hẳn là máy có thể chụp ảnh ngoài xa hơn mắt người nhìn 5 lần.
Tiêu cự xoá tốt nhất bình thường xếp theo thứ tự là ...135mm>100mm>85mm>50mm>35mm>24mm>… Có nghĩa 135mm xóa tốt nhất (cho trường nét mỏng) và 24mm sẽ xóa "yếu" nhất (cho trường nét sâu).
3- Khẩu độ (độ mở ống kính):
- Khẩu độ càng lớn (f=1.2, 1.4, 1.8, 2.0…) xoá phông càng tốt và ngược lại.
- Khẩu độ càng nhỏ (f=32, 22, 16, 11…) xoá phông càng kém do độ nét rất sâu Nếu cùng khẩu độ, cùng tiêu cự thì lens fix xoá tốt hơn lenszoom rất nhiều.
Hình ảnh dưới đây cho ta thấy kết quả của việc thay đổi khẩu độ tác động rất rõ trong việc xóa phông:
Ảnh (1) có khẩu độ f2.8, nên hậu cảnh bị xóa mờ, ảnh (2) có khẩu độ f22 nên hậu cảnh rõ hơn:
H1: f/5.6; H2: f/6.3 và H3: f/8. Giữa H1 và H2, khẩu độ chênh nhau không đáng kể nhưng điểm lấy nét khác nhau. H3 cho ta thấy, khoảng cách giữa chủ thể với phông nền rất nhỏ nên việc xóa phông gần như kém hiệu quả.
4- Một số vấn đề khác:
* Một chiếc zoom lens rất rẻ tiền như 18-55mm cũng hoàn toàn có thể xoá phông tốt nếu biết vận dụng những yếu tố trên đây:
- Zoom vào 55mm thay vì 18mm hay 24mm…
- Mở rộng nhất f=5.6 (vì lens này chỉ mở được 5.6 ở 55mm)
- Chọn khoảng cách chụp gần vật nhất
- Chọn hậu cảnh xa vật chụp nhất
* Xoá bằng khẩu độ là an toàn nhất, tránh rung.
* Xoá bằng tiêu cự là xoá đẹp nhất với bohker tròn trịa ảnh nổi khối.
* Xoá bằng khẩu độ kết hợp khoảng cách làm vật nổi bật trên hậu cảnh nhưng rất dễ mất nét vì khoảng rõ nét rất ngắn.
*********
Hình ảnh cây Sơn Liễu tôi áp dụng những kỹ thuật trên: