bonsaihainhon
Thành viên
4
Trong tự nhiên nhiều loài thực vật cây trái củ quả do bị tác động của môi trường và do đột biến gene sẽ biến thể cả nội sinh và ngoại hình. Nhiều loại như hạt, thân, trái, quả của các loại thực vật biến dạng thành nhiều hình thể vừa phong phú vừa kì lạ đến trí óc con người khó tưởng tượng được. Có những trái dưa, trái ớt, trái đu đủ, củ khoai các loại biến hình giống như con chó, con mèo, ông lão đang ngồi trầm tư, hay như một ấu nhi xinh xắn mủm mỉm. Hoặc nhiều trái đậu, hạt cây biến dạng thành các loài côn trùng giống thực đến bất ngờ, thậm chí ngộ nghĩnh đến bật cười.
Tạo hóa cũng là lão ngoan đồng giỡn nhiều cái trớ trêu cắc cớ, nhưng qua mặt lão thì chỉ có ai ngang hàng như lão. Với các loại thực vật thân gỗ được giới chuyên ngành phân loại như cây thân mộc, loại tiểu mộc, trung mộc, đại mộc thì sự biến dạng thành loài vật nầy, côn trùng kia tuy không phải không có nhưng rất hiếm gặp được. Bởi sự phân bổ các loại thân mộc trong tự nhiên đòi hỏi nó luôn là thực vật chủ thể của môi trường thiên nhiên quyết định màu xanh của địa cầu. Nên các cây thân gỗ trong tự nhiên nếu không bị che khuất ánh sáng mặt trời, sẽ luôn phát triển theo dạng vươn thẳng lên cao và phát triển chiều ngang theo vòng tròn mà tâm của gốc cây cũng là tâm của toàn bộ cấu trúc cành nhánh, tàng lá, gốc rễ của cây đó.
Do hiểu nguyên lý bất biến của cây thân gỗ trong tự nhiên là như vậy, nên nghệ nhân bonsai cũng dựa vào đó để tạo ra một tác phẩm bonsai tái hiện hoặc mô phỏng lại như một cổ thụ ngoài thiên nhiên. Và càng ngày tạo dáng một bonsai giống với cây ngoài tự nhiên càng nhiều thì tp bonsai đó càng hay, càng được nhiều nghệ nhân đồng thuận. Vì vậy rất nhiều nghệ nhân khi tạo tác một bonsai họ cũng cứ y theo các dáng thế bonsai đã được nhận diện và đặt tên cho các dáng bonsai đó.
Phần còn lại cuối cùng khi đã thành tp bonsai là nuôi dưỡng, trị bệnh, cắt tỉa bonsai như thế nào để bonsai sống được trong chậu mỏng càng già tuổi đời càng tốt. Gốc thật bề thế vững vàng, các cành vừa to cứng vừa theo thứ tự dưới lớn trên nhỏ dần, lá xanh tốt và thu nhỏ bề mặt lá, các chi thứ cấp theo tuổi đời của cây phát triển càng nhiều chi chít. Các vết thẹo cắt đôn thân khi ấy đã hoàn toàn được kéo da kín rồi, thân không bị bộng mục hủy hoại tạo dáng đã được cố định lúc ban đầu.
Theo tuổi thọ sinh lý cây trồng trong điều kiện thích hợp nhất, đã được đúc kết như sau: Tuổi thọ cây, bonsai có nguồn gốc gieo hạt là cao nhất tùy loại tiểu, trung, đại mộc. Hạng đại mộc sẽ có tuổi thọ trăm năm, ngàn năm hay vài ngàn năm. Các giống chiết cành trung mộc và tiểu mộc có tuổi thọ trong vòng 150 năm là tối đa. Các giống cây cành của cây cùng họ ghép với nhau chỉ có khả năng sống tốt thậm chí rất tốt trong vòng 07 năm đến 10 năm là cây mẹ sẽ đào thải các cành được ghép vào thân nó, bất kể cây thân gỗ đại, trung, hay tiểu mộc.
Trong điều kiện bonsai của 3 loại thân gỗ kể trên khi đã đem vào chậu trồng cũng tùy loại mà có tuổi thọ khác nhau. Và cũng tùy thuộc vào hổn hợp chất trồng có đủ yêu cầu dinh dưỡng và thông thoáng cho bonsai phát triển tốt để có đủ sức đề kháng sâu bệnh và môi trường không, còn thích nghi với sự không là hoàn toàn tự nhiên nữa hay không. Vì vậy để đạt tuổi thọ một tiểu mộc, trung mộc, đại mộc bị rời bỏ môi trường tự nhiên để thành bonsai luôn đòi hỏi kỹ thuật nuôi trồng đến kỹ thuật phân chia tàng nhánh rất là quy tắc quy luật, không thể khác được.
Nhưng mọi quy ước, quy luật bài bản để nuôi trồng tốt một tp bonsai đối với những nghệ nhân muốn tác phẩm bonsai của họ phải có đột phá, có sáng tạo thật mới lạ: tân Kỳ, tuyệt Mỹ, hàm Ý, Cổ phong; phải không đi theo khuôn rập, lối mòn của các dạng cây bonsai bài bản thì quả thực bài bản cổ điển đã làm họ khó lòng chịu chấp nhận nỗi. Càng kêu gọi họ tuân thủ quy luật nầy, quy tắc kia khiến càng kích thích, càng thách thức để họ tìm tòi khám phá cho được sự sáng tạo tuyệt vời hơn đối với tác phẩm bonsai của họ. Đối với họ thì sự phải quay lại để tuân theo thói cũ lỗi thời quả là một sự phỉ báng khó lòng chấp nhận đối với họ.
Chính vì vậy với những phôi cây có sẵn luôn là những phôi cây để nghệ nhân bảo thủ lập lại cái cũ trên nền tảng 32 thế cây cũ xì xì. Do đó nghệ nhân khao khát sự đổi mới sẽ sẵn sàng trồng một cây phôi từ bé theo sắp bày riêng để tạo tác nó trở thành một tp bonsai khẳng định bản lĩnh sáng tạo của họ. Vì lòng tự trọng trước mọi lời đã tuyên bố với mọi người, đâu lẽ chê cái cũ mà trong nhà lọ mọ làm lại vẫn như y cũ tự thấy hèn hèn với tuyên bố của mình sao ấy. Nhất quyết đả phá cái cũ đã lỗi thời, họ sẽ nhất quyết tìm ra cái mới cho mọi người tâm phục khẩu phục mới hài lòng họ. Nhờ vậy trong tương lai không gần, thế hệ bonsai theo phong cách hiện đại sẽ dần loại bỏ các loại bonsai lạc hậu của các nghệ nhân lạc hậu. Hãy làm cho nghệ nhân bonsai đang ù lì, đang ngủ quên không chịu sáng tạo phải nhận ra họ dậm chân tại chỗ, để họ thấy họ đang còn mơ ngủ trong nghệ thuật bonsai lỗi thời là một sai lầm rất lớn.
Hoặc là đám học trò bonsai U30, U40 lâu nay chuyên săn bắt hái lượm riết rồi rừng tàn biển cạn đã đến lúc thực hiện kế hoạch 40+5. Mấy trò nhớ kỹ để khỏi lầm một gốc bonsai nguyên liệu với một tử thi bonsai trụi lủi cho khỏi uổn tiền đó nghen. Còn nhớ cách coi bộ gốc rễ với những dấu cắt để phân biệt đâu thiệt đâu giả của bài học pháp y bonsai rồi chớ. Hồi học sinh lý sinh thái cây trồng trò nào cũng ngáp ngắn ngáp dài. Mấy trò nhắc lại một lượt coi: “ Ngu là quyền tối thượng của con người, đã làm người ai ai cũng có quyền ngu như nhau. Dốt thì đã có nhiều cách giải quyết mà cách giải quyết hiệu quả nhứt là học cho có kiến thức bài bản”.
Mr. Dọn Vườn.
Trong tự nhiên nhiều loài thực vật cây trái củ quả do bị tác động của môi trường và do đột biến gene sẽ biến thể cả nội sinh và ngoại hình. Nhiều loại như hạt, thân, trái, quả của các loại thực vật biến dạng thành nhiều hình thể vừa phong phú vừa kì lạ đến trí óc con người khó tưởng tượng được. Có những trái dưa, trái ớt, trái đu đủ, củ khoai các loại biến hình giống như con chó, con mèo, ông lão đang ngồi trầm tư, hay như một ấu nhi xinh xắn mủm mỉm. Hoặc nhiều trái đậu, hạt cây biến dạng thành các loài côn trùng giống thực đến bất ngờ, thậm chí ngộ nghĩnh đến bật cười.
Tạo hóa cũng là lão ngoan đồng giỡn nhiều cái trớ trêu cắc cớ, nhưng qua mặt lão thì chỉ có ai ngang hàng như lão. Với các loại thực vật thân gỗ được giới chuyên ngành phân loại như cây thân mộc, loại tiểu mộc, trung mộc, đại mộc thì sự biến dạng thành loài vật nầy, côn trùng kia tuy không phải không có nhưng rất hiếm gặp được. Bởi sự phân bổ các loại thân mộc trong tự nhiên đòi hỏi nó luôn là thực vật chủ thể của môi trường thiên nhiên quyết định màu xanh của địa cầu. Nên các cây thân gỗ trong tự nhiên nếu không bị che khuất ánh sáng mặt trời, sẽ luôn phát triển theo dạng vươn thẳng lên cao và phát triển chiều ngang theo vòng tròn mà tâm của gốc cây cũng là tâm của toàn bộ cấu trúc cành nhánh, tàng lá, gốc rễ của cây đó.
Do hiểu nguyên lý bất biến của cây thân gỗ trong tự nhiên là như vậy, nên nghệ nhân bonsai cũng dựa vào đó để tạo ra một tác phẩm bonsai tái hiện hoặc mô phỏng lại như một cổ thụ ngoài thiên nhiên. Và càng ngày tạo dáng một bonsai giống với cây ngoài tự nhiên càng nhiều thì tp bonsai đó càng hay, càng được nhiều nghệ nhân đồng thuận. Vì vậy rất nhiều nghệ nhân khi tạo tác một bonsai họ cũng cứ y theo các dáng thế bonsai đã được nhận diện và đặt tên cho các dáng bonsai đó.
Phần còn lại cuối cùng khi đã thành tp bonsai là nuôi dưỡng, trị bệnh, cắt tỉa bonsai như thế nào để bonsai sống được trong chậu mỏng càng già tuổi đời càng tốt. Gốc thật bề thế vững vàng, các cành vừa to cứng vừa theo thứ tự dưới lớn trên nhỏ dần, lá xanh tốt và thu nhỏ bề mặt lá, các chi thứ cấp theo tuổi đời của cây phát triển càng nhiều chi chít. Các vết thẹo cắt đôn thân khi ấy đã hoàn toàn được kéo da kín rồi, thân không bị bộng mục hủy hoại tạo dáng đã được cố định lúc ban đầu.
Theo tuổi thọ sinh lý cây trồng trong điều kiện thích hợp nhất, đã được đúc kết như sau: Tuổi thọ cây, bonsai có nguồn gốc gieo hạt là cao nhất tùy loại tiểu, trung, đại mộc. Hạng đại mộc sẽ có tuổi thọ trăm năm, ngàn năm hay vài ngàn năm. Các giống chiết cành trung mộc và tiểu mộc có tuổi thọ trong vòng 150 năm là tối đa. Các giống cây cành của cây cùng họ ghép với nhau chỉ có khả năng sống tốt thậm chí rất tốt trong vòng 07 năm đến 10 năm là cây mẹ sẽ đào thải các cành được ghép vào thân nó, bất kể cây thân gỗ đại, trung, hay tiểu mộc.
Trong điều kiện bonsai của 3 loại thân gỗ kể trên khi đã đem vào chậu trồng cũng tùy loại mà có tuổi thọ khác nhau. Và cũng tùy thuộc vào hổn hợp chất trồng có đủ yêu cầu dinh dưỡng và thông thoáng cho bonsai phát triển tốt để có đủ sức đề kháng sâu bệnh và môi trường không, còn thích nghi với sự không là hoàn toàn tự nhiên nữa hay không. Vì vậy để đạt tuổi thọ một tiểu mộc, trung mộc, đại mộc bị rời bỏ môi trường tự nhiên để thành bonsai luôn đòi hỏi kỹ thuật nuôi trồng đến kỹ thuật phân chia tàng nhánh rất là quy tắc quy luật, không thể khác được.
Nhưng mọi quy ước, quy luật bài bản để nuôi trồng tốt một tp bonsai đối với những nghệ nhân muốn tác phẩm bonsai của họ phải có đột phá, có sáng tạo thật mới lạ: tân Kỳ, tuyệt Mỹ, hàm Ý, Cổ phong; phải không đi theo khuôn rập, lối mòn của các dạng cây bonsai bài bản thì quả thực bài bản cổ điển đã làm họ khó lòng chịu chấp nhận nỗi. Càng kêu gọi họ tuân thủ quy luật nầy, quy tắc kia khiến càng kích thích, càng thách thức để họ tìm tòi khám phá cho được sự sáng tạo tuyệt vời hơn đối với tác phẩm bonsai của họ. Đối với họ thì sự phải quay lại để tuân theo thói cũ lỗi thời quả là một sự phỉ báng khó lòng chấp nhận đối với họ.
Chính vì vậy với những phôi cây có sẵn luôn là những phôi cây để nghệ nhân bảo thủ lập lại cái cũ trên nền tảng 32 thế cây cũ xì xì. Do đó nghệ nhân khao khát sự đổi mới sẽ sẵn sàng trồng một cây phôi từ bé theo sắp bày riêng để tạo tác nó trở thành một tp bonsai khẳng định bản lĩnh sáng tạo của họ. Vì lòng tự trọng trước mọi lời đã tuyên bố với mọi người, đâu lẽ chê cái cũ mà trong nhà lọ mọ làm lại vẫn như y cũ tự thấy hèn hèn với tuyên bố của mình sao ấy. Nhất quyết đả phá cái cũ đã lỗi thời, họ sẽ nhất quyết tìm ra cái mới cho mọi người tâm phục khẩu phục mới hài lòng họ. Nhờ vậy trong tương lai không gần, thế hệ bonsai theo phong cách hiện đại sẽ dần loại bỏ các loại bonsai lạc hậu của các nghệ nhân lạc hậu. Hãy làm cho nghệ nhân bonsai đang ù lì, đang ngủ quên không chịu sáng tạo phải nhận ra họ dậm chân tại chỗ, để họ thấy họ đang còn mơ ngủ trong nghệ thuật bonsai lỗi thời là một sai lầm rất lớn.
Hoặc là đám học trò bonsai U30, U40 lâu nay chuyên săn bắt hái lượm riết rồi rừng tàn biển cạn đã đến lúc thực hiện kế hoạch 40+5. Mấy trò nhớ kỹ để khỏi lầm một gốc bonsai nguyên liệu với một tử thi bonsai trụi lủi cho khỏi uổn tiền đó nghen. Còn nhớ cách coi bộ gốc rễ với những dấu cắt để phân biệt đâu thiệt đâu giả của bài học pháp y bonsai rồi chớ. Hồi học sinh lý sinh thái cây trồng trò nào cũng ngáp ngắn ngáp dài. Mấy trò nhắc lại một lượt coi: “ Ngu là quyền tối thượng của con người, đã làm người ai ai cũng có quyền ngu như nhau. Dốt thì đã có nhiều cách giải quyết mà cách giải quyết hiệu quả nhứt là học cho có kiến thức bài bản”.
Mr. Dọn Vườn.
