Trả lời: TÌM HIỂU VỀ BONSAI MINI và CHIA SẺ KINH NGHIỆM NUÔI VÀ TẠO TÁC
Bàn sâu thêm về vấn đề triệt lá tạo mầm, làm trẻ hóa cây cho các cây lá bản, rụng lá
Có thể nói đây là mấu chốt cho việc tạo tác những cây lá bản rụng lá
Cũng như cây lá bản khác để tạo ra nhiều mầm cho việc chọn chi tạo tác, thì đều bằng cách triệt lá tạo mầm: Lưu ý nên đợi lá già, thật già càng tốt thì mới tiến hành triệt lá bấm đầu ngọn (giống như một bình nước có nhiều lỗ cùng chảy , có lỗ to , nhỏ, … nếu ta bịt lỗ này thì các lỗ khác mới chảy mạnh, bịt lỗ các tò thì đồng nghĩa các lỗ nhỏ chảy càng mạng) mục đích là để các mắt mầm ngủ bung ra:
- Không nên triệt lá khi cây đang ra lá non, hoặc lá chưa già điều này gây ra lãng phí tài nguyên (nhựa luyện) của cây. Lý do: khi lá chưa già đồng nghĩa với việc bộ máy tổng hợp nhựa luyện của cây vẫn đang sung sức đang làm nhựa luyện nhưng chưa tích nhựa đượctối đa, mà chúng ta triệt đi thì sẽ lãng phí những lá đó , tức là tài nguyên chưa được sử dụng triệt để. Đồng nghĩa với việc đó là cây cũng sẽ ra mầm song mầm mọc không nhiều, thậm chí yếu, èo ọt, hoặc đôi khi không đủ sức bung mầm Giống như kiểu phôi thai để non vậy.
- Còn nếu cây đang bắt đầu bung đọt non, nghĩa là trước đó cây đã tích đủ nhựa luyện rôi, tới giai đoạn đang dồn nhựa vào mầm non. Nếu chúng ta vặt lá thì có nghĩa chúng ta vặt lá quá trễ, vì một phần nhựa nugyên đang dồn cho những mầm non đã ngẫu nhiên bị chúng ta vứt bỏ chúng. Vì sự chậm trễ vặt lá này nên cũng lãng phí tài nguyên mà cây cũng khó bung mầm sau lần vặt này, cũng gây yếu cây, số mầm không đều, thậm chí nặng thì cũng dễ gây chết cây.
Vị vậy: Muốn cho cây bung nhiều mầm, chúng ta phải theo dõi quá trình sinh trưởng xem lá cây đã thật sự già chưa, nếu xuất hiện lá vàng càng tốt. Rồi tiến hành vặt là hết, bấm các ngọn cành với mục đích chặn đường ưu thế ngọn cho các lách mầm ngủ tại các lách lá bung đọt. Nếu làm được điều này trong mùa sinh trưởng, thì cây sẽ bung đọt ngay sau vài ngày và mầm sẽ luôn khỏe mạnh, nhiều chi cho bạn tha hồ mà lựa chọn. Viêc triệt lá tạo mầm đúng thời điềm này, còn làm cho cây của bạn nuôi ở trạng thái tươi trẻ, khỏe mạnh (trẻ hóa cây). Còn nếu bạn làm không đúng thậm chí sẽ gây chết cây cũng có khi.
Để chuẩn bị cho việc vặt lá tạo mầm, đòi hỏi chúng ta phải nuôi dưỡng bộ lá trước đo khỏe mạnh, xanh tốt…, có nghĩa chúng ta nên bón phân trước giai đoạn đó. Và sau khi cây bung mầm cũng để hỗ trợ tiệp sự sinh trưởng của mầm, lá cây thì chúng ta cũng nên bón phân cho chúng để hỗ trợ thêm sự sinh trưởng này. Xong mấu chốt như đã nói vẫn là sự tích đủ nhựa nguyên trước cái đã, còn nếu chúng không tích đủ thì có bón thêm cũng chẳng thêm được mầm nào đâu.
Ở một số cây lá bản khi lá cây già vàng lá mà chúng ta không vặt hết để kích mầm đôi khi còn bị bỏ chỉ, thường xảy ra ở Sơn Liễu, Du gì đó (điều này các bác có kinh nghiệm bổ sung vì tôi chưa nuôi được nhiều loài cây). Vì vậy ,chúng ta nên áp dụng triệt để nguyên tắc triệt lá tạo mầm ở cây lá bản để chúng nuôi tươi trẻ, ra nhiều chi cho việc tạo tác, cũng nhằm tránh tình trạng bỏ chi, khô cành.
Để tránh trường hợp lá vàng trong màu cây ngưng sinh trưởng, đồng nghĩa với việc cây dễ bị bỏ chi như đã nói. Vì trong mùa ngưng sinh trưởng đôi khi chúng ta không dám vặt hết lá sợ chúng không bung mầm mới, điều này sẽ đúng với một số loài cây. Thì trước mùa cây ngưng sinh trưởng, chúng ta nên vặt lá lần cuối để cho cây có một bộ lá xum xuê chống trọi trong mùanày (áp dụng với khí hậu Miền nam không có mủa cây rụng lá, còn miền Bắc thì chúng ta cũng nuôi cây sung mãn trước mùa cây rụng lá để cây tích nhựa luyện nhiều vào thân, sau khi qua đông cây sẽ đủ sức bung mầm cho mùa Xuân năm sau)
Nhưng nếu các bác xem nhiều clip trên mạng sẽ thấy người nước ngoài vùng ôn đới họ toàn can thiệp cây trong màu rụng lá, như cắt rễ, thay chậu, tỉa cành, uốn ghép….. Điều này thường được họ áp dụng, như tôi đã nói muốn vậy trước đó các bác phải nuôi cây có bộ lá khỏe mạnh tốt để khi rụng lá, nhựa luyện tích đủ trong các thân, chi, rễ của cây khi đó các bác làm ới ok
- Đối với tôi việc triệt lá tạo mầm thường làm trong mùa sinh trưởng là chính, có khi vài lần trong một mùa, tùy vào độ nhanh già của lá cây. Chẳng hạn như cây Bùm Sụm của tôi từ đầu năm tới giờ vặt lá lần 2 rồi, đang đợi lần 3.... Làm được càng nhiều càng tốt, càng nhanh nhiều chi để mau kín tàn, mập chi cành cành cho mình cắt giật mau rụt rịt
Còn kinh nghiệm về cây Sam Núi đối với miền Nam không có mùa rụng lá thì sao:
- Không nên cắt tỉa rễ Sam Núi , trông phôi Sam núi khi cây trong mùa cây ngưng sinh trưởng, Sam Núi là một cây, đối với vùng miền Nam thường là mùa khô, khí hậu khô hanh độ ẩm thấp, ở Sài Gòn Nó rời vào khoảng dịp gần tết cho đến hết tháng 2 gì đó. (đã có lần chia sẻ)
Tôi đã bị một cây như thế này khi cắt rễ cái cho nó và để quá ít rễ cám, rễ con. Cây cứ èo ọt, nhưng không chết nhé các bác vì sức sống của SN nó rất tốt, chúng chỉ không phát đọt, lá mà thôi, lá cứ chơ ra, thậm chí là úa màu ủ rũ, nhưng toàn cây vẫn tươi. Hiện tượng này của SN cũng rất dễ xảy ra cả trong với mùa sinh trưởng tôi cũng đang có một cây như thế, các cụ thường nói “Cây bị chột” cũng do cắt quá nhiều rễ không đủ cho sự liên tục vận hành của nhựa nguyên nhựa luyện, làm mất cân bằng sinh trưởng. , chũng vẫn tươi, xong ngọn thậm chí khô không thấy bung tí mầm gì…..
- Nếu các bạn bị xảy ra tình trạng này thì sao, chắc cũng như tôi cử để vậy. Rồi sẽ có một ngày nào đó tự nhiên chúng bật mầm sinh trưởng và thế là lại phát triển ầm ầm, như không hề có gì xảy ra. Thời gian ngưng phát triển, chột này có thể kéo rất dài thậm chí là nửa năm cũng có, tùy theo thời kỳ, giai đoạn mà các bạn làm “chột cây”
- Để tránh trường hợp làm chột cây (cây bị mất cây bằng sinh trưởng) các bác cần phải làm dần dấn như Bác Vũ Hững đã hướng dẫn đối với cây chưa có nhiều chóp rễ, còn nhiều rồi (cây thuần chậu mỏng) thì thay chậu, cắt tỉa rễ, cành bình thường như cây họ hay làm mà các bác thấy đầy dãy tên mạng.