SAU CƠN SỐT
Tiếp theo...
Uống bia xong .Bố vợ Bướng hồ hởi mời tôi sang thăm vườn cây cảnh của ông.
Tôi như lạc vào một sân trưng bầy với đủ các loại cây từ nam chí bắc. Ông vốn là cán bộ cấp cao, Từ một trai quê, ông trải qua nhiều sự nghiệp, quân đội , công an rồi văn hóa và kinh tế, bà là một nghệ nhân chèo cổ; Cả hai đã về hưu; Ông bà sống thanh tịnh với ngôi nhà cổ của cha ông để lại. Dân làng tự hào ông là một người có chức to nhất vùng, nhưng tự hào và kính trọng hơn ông là ngưởi rất liêm khiết và có lòng với quê hương, về quê ông sống chan hòa với mọi người và hay giúp đỡ những người nghèo khó, không phân biệt ai...
Bà đem trà thơm ra cái bàn nhỏ dưới gốc tùng
Ông bảo: Tớ rất thích ngồi ở đây. Cậu hãy nhìn cây Tùng này . Cậu thử phát biểu về nó xem nào?
Cháu nghĩ: Nếu ví cây sanh là " Nữ hoàng thiên biến, vạn hóa" thì cây tùng là " Hoàng đế cao minh và bất tử" với dáng vẻ uy nghi, trí tuệ, thân mình mang giáp sắt ,chân vững như bàn thạch; Cành, tán gọn gàng như khiên, trụ, đao,trùy... Đẹp tựa một chiến thần vô địch
Ông nhíu mày bảo: Tại sao các cậu cứ phải gắn với Hoàng đế? Tại sao không gắn với một vị tướng hay một chiến binh? Cái quỵ lụy, thần phục đã làm mai một đi cái bản ngã của cá nhân mình. Hoàng đế cũng là một cá nhân, thậm trí một cá nhân tồi tệ. Tớ lại nghĩ : Đó là vẻ đẹp của khí phách ngang tàng, quả cảm, minh chứng trước trời xanh; Một ý chí kiên cường đấu tranh cho sự tồn tại; Một cốt cách thanh cao, mẫn tiệp của con người yêu cuộc đời và khát vọng chinh phục mọi thách thức...
Tôi há mồm": Cảm ơn bác đã chỉ giáo! Mà cháu cũng thật không thích ngày xưa các " Đại trượng phu" cứ vơ lấy trúc, tùng là hình tượng của riêng mình. Tất nhiên họ chỉ đàn ông, không dám công nhận rằng: Đàn bà cũng xứng ngang như vậy. Họ sống trong phong ba , bão rét, giành giật từng li sự sống,từng tia hy vọng, trên sự khô cằn, khốc liệt của dòng đời để tồn tại, để sinh dưỡng những mầm cây xanh tốt...
Bà nghệ sỹ đứng bên lúng túng, móm mém cười: Chúng tôi đâu có dám xứng như vậy? chúng tôi chỉ là cây sung , cây đào; " ăn sung í sung chát, ăn đào í đào chua" thôi mà...
Đưa chén nước cho từng người xong bà nói với tôi: Anh ạ! Tôi đặt hàng anh đấy! Anh hãy làm cho tôi một tiểu cảnh có cây thị, ở dưới có một bà già giơ bị ra hứng. và một cái khác có cây đa dưới gốc có Thạch sanh đang chém chằn tinh có được không? Những tích chuyện ấy rất nhân văn và lãng mạn,có đầy trong dân ran (gi?), rất việt nam. Chúng ta là con cháu của Cha Lạc Long Quân và Mẹ Âu Cơ, Năm mươi con lên rừng theo cha, năm mươi con xuống biển theo mẹ. Rừng và Biển; Mẹ và Cha .Chẳng phải là hai thái cực tạo ra con người Việt chúng ta ? Tạo ra nền văn minh lúa nước. Chính nền văn minh vĩ đại ấy đã cưu mang nền văn minh nhỏ :Cây cảnh bây giờ.
Ông cười bảo: Bà khôn ra phết nhỉ? Bản thân tiểu cảnh đã là một câu chuyện cổ tích Việt nam. Bà chỉ cần dẫn các cháu ra và kể cho chúng nghe cả một bài học về cách sống và đạo làm người...Thật là vô duyên và nhàm chán, cứ phải kể cho con cháu chúng ta nghe về mấy cái lão mây gió nghiện rượu, cầu hiền, câu cá không lưỡi câu,V,,v,, Vậy nên theo tôi ,khi làm các tác phẩm về tùng cũng cần nên cẩn trọng. Tớ rất ghét cái kiểu tùng thấp tè tè , nhìn có chút ti tiện...
Tôi vui quá kêu: Bác ơi! Cháu sẽ làm kỷ niệm bác, Bác chỉ bỏ tiền mua vật liệu thôi! Thật hợp ý cháu. Cũng đang định làm với cây Khế của cháu đấy. Nhưng nói thật với bác. Cháu chưa làm việc này bao giờ.
Bà bảo: Anh cứ làm đi! Cái tâm của mình với quan trọng. Cháu sẽ thấy say mê và hạnh phúc với chính cái mình làm ra. Có cần bác gọi cái Ngâu sang làm giúp không? Chẳng biết thương nhớ ai mà giờ chưa chịu lấy chồng? Cứ như sư cô trên chùa vậy.
Tôi chợt nhớ ra : Cháu đã xem bác đóng vai Thị Màu lên chùa . Nhân vật ấy cũng hay chứ bác nhỉ? Hay là cháu làm cho bác cây Si, dưới có chùa và sư cô đang ngồi gõ mõ, trên con đương làng ngoằn ngoèo có ả Thị Màu tất tưởi lên chùa. Như vậy dễ hơn. chứ cây thị cháu không biết kiếm đâu ra nữa/
Bà cười hiền từ: Vậy càng hay; Anh cứ làm đi, tiền nong đừng ngại gì nhá!
Ông xoa cằm lại bảo: Tôi đố anh mua được những nhân vật anh định làm ở đâu đấy. Các cửa hàng bán chậu cảnh, kiêm con gốm người ta có đầy những cái mình không cần tìm, tất cả bé tí, rẻ như bèo. Tôi sẵn sàng mua đắt hàng chục lần con gốm mà tôi cần. Đã là thủ công làm bằng tay, sao lại sản xuất hàng loạt bằng nhau nhỉ? Có lẽ các nhà gốm sứ chưa đáp ứng được nhu cầu cho nghệ thuật cây cảnh. Bởi mỗi một tiểu cảnh hay cây cảnh có một kích cỡ, một sắc thái riêng biệt. Thật là có Duyên nếu hai nghề cổ truyền này kết hợp với nhau . Chắc chắn sẽ tạo lên cơ hội cho những tác phẩm để đời...Tượng dân ran Việt cộng với cây thế Việt . Chẳng phải tạo ra lối chơi Việt, người ta có thể làm ngay tiểu cảnh cho ngôi nhà , mảnh đất của mình, cảnh đẹp của làng mình, , tỉnh mình, nước mình, hay theo trí tưởng tượng bay bổng của tâm hồn mình mình. thật là vô tiền, khoáng hậu.Mở lối cho mọi người thể hiện khả năng của mình, Đâu đó đã có người làm tiểu cảnh theo lối thủy mạc,về những sự kiện lịch sử, nhưng vẫn còn tự phát trong một phạm vi hạn hẹp. Chúng ta không ái ngại sao? Khi các triển lãm cứ triển lãm mãi cây hiếm,đắt tiền, bó hẹp trên những bệ đá, cái ang đắt tiền, lác đác điểm thêm vài hình tượng phụ trợ,,,mà chỉ những người có tiền nhiều mới kham nổi.Theo tớ nghĩ : Cây bao giờ chẳng gắn với nước non, tình người, nơi mà nó đang sống. Cây cảnh ta nên hiểu rộng là cây phải đi cùng phong cảnh nữa chứ!
Tôi nói: Cái này khó có thể tự làm được, cháu nghĩ: Nếu mình mua đắt , đến tận nơi đặt có lẽ được. Nhưng vấn đề chỉ với những người có thu nhập cao, còn những người khác thì sao? Mà tìm đâu ra lò gốm nhỉ?
Bà hồ hởi: Tôi sẽ nặn bằng đất sét, rồi ông đốt rơm nung như hồi bé nung bi đất ấy. Khó gì?!
Còn nữa
>-