Blackrose86
Thành viên tích cực
rau mầm có lẽ không mấy xa lạ nữa, với sự ô nhiễm của các loại thuốc độc hại, nhà chật, giá rau cao, thì đây là sự lựa chọn sáng suốt, black mò mẫm gửi đến các bạn xem để tự túc trong nhà mình.
Rau mầm hiện đang được chú ý vì độ sạch, an toàn, dinh dưỡng cao, vì mùi vị "là lạ hay hay" cay nồng đặc trưng. Ngoài ra, với cách trồng đơn giản và thú vị, rau mầm nhận được rất nhiều sự quan tâm của người dùng. Chỉ cần một ít hạt giống, một bình tưới hoa, một khay đựng nhỏ, ai cũng có thể cung cấp cho bữa ăn gia đình một món ăn ngon, giàu dinh dưỡng. Từ đó, rất nhiều nguồn thông tin: báo chí, internet, các lớp hướng dẫn...cung cấp cho người dùng nhiều cách trồng rau mầm khác nhau. Trong bài viết này, Cty Phúc Đại Đường sẽ cố gắng tập hợp và giải thích các phương pháp trồng nhằm giúp những ai mới bắt đầu trồng rau mầm có thể lựa chọn cho mình cách trồng phù hợp nhất.
Phần 1. Đặc điểm trồng rau mầm:
Mọi kỹ thuật trồng đều hướng dẫn bạn cách ngâm - ủ hạt, tạo môi trường hướng đến việc mầm rau đạt kích thước lớn nhất có thể. Khi mầm rau đạt ngưỡng phát triển (kết thúc giai đoạn mầm) sẽ được thu hoạch và sử dụng. Do đó, bạn sẽ có những mầm rau khác hẳn những mầm rau được trồng tự nhiên với môi trường bình thường.
. Rau mầm (Raw Sprouts)
Rau mầm với sự khác biệt của mình có thể sẽ gặp khó khăn khi chuyển tiếp sang giai đoạn phát triển khác (ra lá). Nhưng nhờ đặc điểm khác biệt đó (thân mầm dài hơn) mà cho ta sản phẩm mầm rau chứa nhiều dinh dưỡng nhất có thể.
Môi trường cho rau mầm có các điểm cơ bản: độ ẩm cao, ít ánh sáng, cạnh tranh gay gắt giữa các cá thể...khiến cho mầm mọc nhanh và lớn hơn bình thường, giai đoạn mầm "non" kéo dài hơn so với mầm bình thường.
Phần 2. Các phương pháp trồng rau mầm:
a. Điểm chung của các phương pháp:
Ngâm - ủ hạt giống:
* Kích thích hạt nảy mầm bằng cách ngâm nước ấm để nước làm mềm nhanh vỏ hạt giống, thời gian 4-12 giờ tùy loại hạt (có một số loại không cần ngâm, vd: xà lách...) giúp hạt tích tụ vừa đủlượng nước để "thức giấc" chuyển mình phát triển.
* Sau khi ngâm cần rửa lại hạt giống với nước sạch ít nhất 03 lần để loại bỏ tạp chất xuất hiện trong quá trình ngâm, giúp hạt tránh được các mầm bệnh sau này phát sinh do tạp chất.
* Chuyển qua giai đoạn ủ: duy trì độ ẩm cao nhất đồng thời cho hạt tiếp xúc từ từ với không khí để hạt "thở", từ đó hạt nứt nanh chuẩn bị phát triển mầm. Ủ có thể dùng khăn ẩm ủ 4-12 giờ. Hoặc đợi hạt ráo nước đem gieo trực tiếp lên giá thể trồng và tiến hành ủ trên khay trồng bằng cách đậy kín khay để giữ độ ẩm, có thể phủ thêm lớp mỏng giá thể với loại hạt có kích cỡ lớn, vỏ cứng (rau muống, mồng tơi...), cần giữ độ ẩm bằng cách tưới thêm nước, tránh gió...
Ánh sáng - độ ẩm:
Ngày 1-3:
* Ánh sáng: với bất cứ phương pháp trồng nào cũng thường hạn chế tiếp xúc ánh sáng trong khoảng 1-3 ngày đầu tiên bằng cách đậy kín khay. Thiếu ánh sáng giúp hạt tập trung phát triển mầm, đồng thời hạn chế gió thổi làm mất độ ẩm, ánh sáng mang theo nguồn nhiệt cũng có thể làm mất độ ẩm.
* Độ ẩm: giai đoạn này do chưa phát triển mầm hoặc rễ đủ để hút nước trực tiếp từ giá thể, hạt giống phát triển nhờ lượng nước tích tụ được khi ngâm, đồng thời thông qua độ ẩm không khí mà hút thêm lượng nước cần dùng. Do đó cần duy trì độ ẩm cao nhất có thể trong không khí xung quanh hạt.
Ngày 3 - thu hoạch:
* Ánh sáng: lúc này mầm rau cần ánh sáng để quang hợp, giúp thân rau cứng cáp hơn, lá xanh hơn. Nếu có điều kiện, có thể để rau ngoài ánh nắng ban sáng khoảng 2h/ngày sau khi tưới, rau sẽ đẹp và hạn chế được một số mầm bệnh liên quan đến nấm.
* Độ ẩm: mầm rau giờ lấy nước thông qua rễ, nên chỉ cần duy trì độ ẩm cho giá thể. Thân rau mọc cao, mật độ dày, nên khi tưới phun sương xong cần để khay rau nơi thoáng để thân rau nhanh khô nước. Để nơi quá kín và ẩm ướt, nước trên thân và gốc lâu khô tạo môi trường nấm phát triển.
b. Các phương pháp trồng rau mầm:
Sự khác nhau giữa các cách trồng chính là phương pháp cung cấp lượng nước cho mầm phát triển. Từ ngày thứ 3, rễ phát triển lớn nhằm tìm kiếm lượng nước bên ngoài cung cấp cho mầm. Có các phương pháp cơ bản như sau:
1. Dùng giá thể:
* Giá thể: tơi xốp, giữ ẩm cao, thông thoáng, không có các tạp chất, kim loại nặng, chất hóa học...Thường được dùng nhất là mụn dừa, mạt cưa, đất sạch, phân trùn quế. Kế đó là: cát, giấy ăn, vải thun, vải bố, bông, mút...bất cứ chất liệu nào có khả năng giữ ẩm và sạch
* Độ dày giá thể: giá thể càng dầy, giữ ẩm lâu sẽ tốt cho rau mầm do bộ rễ có không gian phát triển. Giá thể mỏng sẽ giữ ẩm kém làm mau khô giá thể khiến rễ bị hư, khi tưới lượng nước bị đọng và không ẩm đều dễ làm thối gốc.
* Khay trồng: cần thoát nước tốt để tránh bị đọng nước. Với khay có lỗ thoát nước bên hông cần nên để khay nghiêng sau khi tưới.
* Phương pháp tưới: tưới vừa đủ ẩm. Với bình xịt phun sương, khi tưới cần kiểm tra giá thể có đủ nước chưa. Cũng đừng vì sợ úng mà thấy thân rau đẫm nước thì ngưng tưới nhưng thực tế giá thể vẫn chưa ẩm đều. Rau mầm dễ bị bệnh thối gốc một phần cũng do tưới chưa đúng.
Hình 1
Hình 2
Hình 3
Hình 1: Trồng bằng giá thể sơ dừa đã qua xử lý. Phươ
Rau mầm hiện đang được chú ý vì độ sạch, an toàn, dinh dưỡng cao, vì mùi vị "là lạ hay hay" cay nồng đặc trưng. Ngoài ra, với cách trồng đơn giản và thú vị, rau mầm nhận được rất nhiều sự quan tâm của người dùng. Chỉ cần một ít hạt giống, một bình tưới hoa, một khay đựng nhỏ, ai cũng có thể cung cấp cho bữa ăn gia đình một món ăn ngon, giàu dinh dưỡng. Từ đó, rất nhiều nguồn thông tin: báo chí, internet, các lớp hướng dẫn...cung cấp cho người dùng nhiều cách trồng rau mầm khác nhau. Trong bài viết này, Cty Phúc Đại Đường sẽ cố gắng tập hợp và giải thích các phương pháp trồng nhằm giúp những ai mới bắt đầu trồng rau mầm có thể lựa chọn cho mình cách trồng phù hợp nhất.
Phần 1. Đặc điểm trồng rau mầm:
Mọi kỹ thuật trồng đều hướng dẫn bạn cách ngâm - ủ hạt, tạo môi trường hướng đến việc mầm rau đạt kích thước lớn nhất có thể. Khi mầm rau đạt ngưỡng phát triển (kết thúc giai đoạn mầm) sẽ được thu hoạch và sử dụng. Do đó, bạn sẽ có những mầm rau khác hẳn những mầm rau được trồng tự nhiên với môi trường bình thường.
. Rau mầm (Raw Sprouts)
Rau mầm với sự khác biệt của mình có thể sẽ gặp khó khăn khi chuyển tiếp sang giai đoạn phát triển khác (ra lá). Nhưng nhờ đặc điểm khác biệt đó (thân mầm dài hơn) mà cho ta sản phẩm mầm rau chứa nhiều dinh dưỡng nhất có thể.
Môi trường cho rau mầm có các điểm cơ bản: độ ẩm cao, ít ánh sáng, cạnh tranh gay gắt giữa các cá thể...khiến cho mầm mọc nhanh và lớn hơn bình thường, giai đoạn mầm "non" kéo dài hơn so với mầm bình thường.
Phần 2. Các phương pháp trồng rau mầm:
a. Điểm chung của các phương pháp:
Ngâm - ủ hạt giống:
* Kích thích hạt nảy mầm bằng cách ngâm nước ấm để nước làm mềm nhanh vỏ hạt giống, thời gian 4-12 giờ tùy loại hạt (có một số loại không cần ngâm, vd: xà lách...) giúp hạt tích tụ vừa đủlượng nước để "thức giấc" chuyển mình phát triển.
* Sau khi ngâm cần rửa lại hạt giống với nước sạch ít nhất 03 lần để loại bỏ tạp chất xuất hiện trong quá trình ngâm, giúp hạt tránh được các mầm bệnh sau này phát sinh do tạp chất.
* Chuyển qua giai đoạn ủ: duy trì độ ẩm cao nhất đồng thời cho hạt tiếp xúc từ từ với không khí để hạt "thở", từ đó hạt nứt nanh chuẩn bị phát triển mầm. Ủ có thể dùng khăn ẩm ủ 4-12 giờ. Hoặc đợi hạt ráo nước đem gieo trực tiếp lên giá thể trồng và tiến hành ủ trên khay trồng bằng cách đậy kín khay để giữ độ ẩm, có thể phủ thêm lớp mỏng giá thể với loại hạt có kích cỡ lớn, vỏ cứng (rau muống, mồng tơi...), cần giữ độ ẩm bằng cách tưới thêm nước, tránh gió...
Ánh sáng - độ ẩm:
Ngày 1-3:
* Ánh sáng: với bất cứ phương pháp trồng nào cũng thường hạn chế tiếp xúc ánh sáng trong khoảng 1-3 ngày đầu tiên bằng cách đậy kín khay. Thiếu ánh sáng giúp hạt tập trung phát triển mầm, đồng thời hạn chế gió thổi làm mất độ ẩm, ánh sáng mang theo nguồn nhiệt cũng có thể làm mất độ ẩm.
* Độ ẩm: giai đoạn này do chưa phát triển mầm hoặc rễ đủ để hút nước trực tiếp từ giá thể, hạt giống phát triển nhờ lượng nước tích tụ được khi ngâm, đồng thời thông qua độ ẩm không khí mà hút thêm lượng nước cần dùng. Do đó cần duy trì độ ẩm cao nhất có thể trong không khí xung quanh hạt.
Ngày 3 - thu hoạch:
* Ánh sáng: lúc này mầm rau cần ánh sáng để quang hợp, giúp thân rau cứng cáp hơn, lá xanh hơn. Nếu có điều kiện, có thể để rau ngoài ánh nắng ban sáng khoảng 2h/ngày sau khi tưới, rau sẽ đẹp và hạn chế được một số mầm bệnh liên quan đến nấm.
* Độ ẩm: mầm rau giờ lấy nước thông qua rễ, nên chỉ cần duy trì độ ẩm cho giá thể. Thân rau mọc cao, mật độ dày, nên khi tưới phun sương xong cần để khay rau nơi thoáng để thân rau nhanh khô nước. Để nơi quá kín và ẩm ướt, nước trên thân và gốc lâu khô tạo môi trường nấm phát triển.
b. Các phương pháp trồng rau mầm:
Sự khác nhau giữa các cách trồng chính là phương pháp cung cấp lượng nước cho mầm phát triển. Từ ngày thứ 3, rễ phát triển lớn nhằm tìm kiếm lượng nước bên ngoài cung cấp cho mầm. Có các phương pháp cơ bản như sau:
1. Dùng giá thể:
* Giá thể: tơi xốp, giữ ẩm cao, thông thoáng, không có các tạp chất, kim loại nặng, chất hóa học...Thường được dùng nhất là mụn dừa, mạt cưa, đất sạch, phân trùn quế. Kế đó là: cát, giấy ăn, vải thun, vải bố, bông, mút...bất cứ chất liệu nào có khả năng giữ ẩm và sạch
* Độ dày giá thể: giá thể càng dầy, giữ ẩm lâu sẽ tốt cho rau mầm do bộ rễ có không gian phát triển. Giá thể mỏng sẽ giữ ẩm kém làm mau khô giá thể khiến rễ bị hư, khi tưới lượng nước bị đọng và không ẩm đều dễ làm thối gốc.
* Khay trồng: cần thoát nước tốt để tránh bị đọng nước. Với khay có lỗ thoát nước bên hông cần nên để khay nghiêng sau khi tưới.
* Phương pháp tưới: tưới vừa đủ ẩm. Với bình xịt phun sương, khi tưới cần kiểm tra giá thể có đủ nước chưa. Cũng đừng vì sợ úng mà thấy thân rau đẫm nước thì ngưng tưới nhưng thực tế giá thể vẫn chưa ẩm đều. Rau mầm dễ bị bệnh thối gốc một phần cũng do tưới chưa đúng.
Hình 1
Hình 2
Hình 3
Hình 1: Trồng bằng giá thể sơ dừa đã qua xử lý. Phươ